Rode wijn uit Italië is wereldwijd beroemd om zijn diversiteit, diepte en verfijning. Het land kent een eeuwenlange traditie in wijnbouw, met meer dan 350 officiële inheemse druivensoorten en 20 wijnregio’s die variëren van de bergen van de Alpen tot de zonnige kusten van Sicilië. Italiaanse rode wijnen onderscheiden zich door hun regionale variëteiten, unieke smaakprofielen en het vakmanschap dat in hun productie wordt gestoken. In dit artikel bespreken we enkele van de bekendste Italiaanse rode wijnen, hun druivensoorten, smaakprofielen en de regio’s waar ze vandaan komen.

Belangrijkste druivensoorten voor rode wijn

Italië kent een schat aan inheemse druivensoorten die verantwoordelijk zijn voor het brede scala aan rode wijnen die het land produceert. Enkele van de meest bekende druiven die rode wijn produceren zijn:

  • Sangiovese: Dit is de meest aangeplante druivensoort in Italië en vormt de basis van enkele van de meest prestigieuze wijnen, zoals Chianti en Brunello di Montalcino. Sangiovese-wijnen staan bekend om hun hoge zuurgraad en stevige tannines, met smaakprofielen die variëren van rode bessen en kersen tot leer, tabak en kruiden.
  • Nebbiolo: Deze druif is de trots van Piemonte en vormt de kern van de beroemde Barolo- en Barbaresco-wijnen. Nebbiolo-wijnen zijn bekend om hun lichte kleur maar intense smaak en aromatische complexiteit. Ze hebben vaak aroma’s van rozen, teer, en truffel, met stevige tannines en een lange rijpingspotentieel.
  • Montepulciano: Niet te verwarren met de stad Montepulciano in Toscane, is deze druif vooral bekend in de regio Abruzzo. Wijnen van de Montepulciano-druif zijn over het algemeen robuust en fruitig, met tonen van kersen, pruimen en soms chocolade. Ze zijn toegankelijk en geliefd vanwege hun volle body en soepele tannines.
  • Aglianico: Deze druif, afkomstig uit het zuiden van Italië, produceert enkele van de meest krachtige en complexe rode wijnen, zoals Taurasi en Aglianico del Vulture. Wijnen van Aglianico hebben vaak smaken van donker fruit, kruiden en rokerige tonen, met een stevige structuur die goed geschikt is voor rijping.

Bekende rode wijnen uit Italië

Italië is de thuisbasis van enkele van de meest prestigieuze rode wijnen ter wereld. Hier zijn een paar van de meest bekende soorten:

  • Barolo: Vaak aangeduid als "de koning der wijnen", komt Barolo uit Piemonte en wordt uitsluitend gemaakt van de Nebbiolo-druif. Deze wijn staat bekend om zijn krachtige tannines, hoge zuurgraad en complexe smaakprofielen van rozen, teer, rijpe bessen, truffel en kruiden. Barolo heeft vaak een lange rijping nodig om zijn volledige potentieel te bereiken, maar kan tientallen jaren meegaan.
  • Brunello di Montalcino: Gemaakt van 100% Sangiovese, is Brunello di Montalcino een van de meest prestigieuze wijnen uit Toscane. Brunello heeft een rijke, complexe smaak met tonen van kersen, pruimen, tabak en kruiden. De wijn wordt doorgaans jarenlang gerijpt voordat hij op de markt komt, wat resulteert in een diepe en gelaagde wijn.
  • Chianti Classico: Chianti is een van de bekendste Italiaanse wijnen, en Chianti Classico, afkomstig uit de kernregio van Chianti in Toscane, wordt beschouwd als de beste expressie. Gemaakt van ten minste 80% Sangiovese, heeft Chianti Classico een levendige zuurgraad en een smaakprofiel van rode kersen, viooltjes en specerijen, met een stevige tanninestructuur.
  • Amarone della Valpolicella: Amarone is een rijke, krachtige wijn afkomstig uit de regio Veneto. De wijn wordt gemaakt met behulp van gedroogde druiven, wat de concentratie van suikers en smaken verhoogt. Amarone heeft vaak tonen van gedroogd fruit, chocolade en kruiden, met een volle body en een fluwelen textuur.

Regio’s en Terroir

Italië’s geografie speelt een belangrijke rol in de diversiteit van zijn rode wijnen. De regio’s variëren sterk in klimaat, bodemsoort en hoogte, wat leidt tot unieke wijnstijlen:

  • Piemonte: De thuisbasis van Barolo en Barbaresco, Piemonte heeft een koel klimaat en veel mist, wat bijdraagt aan de unieke expressie van de Nebbiolo-druif. De wijngaarden liggen vaak op heuvels, wat zorgt voor een goede drainage en blootstelling aan de zon.
  • Toscane: Toscane, beroemd om Chianti en Brunello di Montalcino, heeft een warm, zonnig klimaat dat ideaal is voor de Sangiovese-druif. De heuvelachtige landschappen van Toscane bieden uitstekende omstandigheden voor wijnbouw, met bodems van klei, kalksteen en zandsteen.
  • Veneto: Veneto is de regio van Amarone en Valpolicella-wijnen. Het gebied heeft een gematigd klimaat met warme zomers en koele winters. De combinatie van het Gardameer en de nabijheid van de Alpen zorgt voor een gunstig microklimaat voor wijnbouw.
  • Campanië: Deze zuidelijke regio is bekend om zijn Aglianico-wijnen. De vulkanische bodems rondom de Vesuvius leveren druiven met een intense smaak en mineraliteit, wat bijdraagt aan de complexiteit van wijnen zoals Taurasi.

Smaakprofielen van Italiaanse rode wijn

Rode wijnen uit Italië variëren enorm in smaakprofiel, afhankelijk van de druivensoort, het terroir en de productiemethode. Over het algemeen staan Italiaanse rode wijnen bekend om hun hoge zuurgraad en stevige tannines, wat ze ideaal maakt voor rijping en voedselcombinaties.

  • Licht en elegant: Wijnen zoals Barbaresco en Chianti hebben vaak een lichter lichaam met levendige tonen van rode bessen, bloemen en kruiden.
  • Rijk en krachtig: Wijnen zoals Brunello di Montalcino en Amarone bieden diepe, complexe smaken van rijp fruit, chocolade, tabak en kruiden.
  • Krachtige tannines: Veel Italiaanse rode wijnen, vooral die van Nebbiolo en Aglianico, hebben sterke tannines die hen geschikt maken voor lange rijping en complexiteit ontwikkelen naarmate ze ouder worden.